EL GRECO

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (1541 – 7 Απριλίου 1614), γνωστός επίσης με τo ισπανικό προσωνύμιο El Greco,δηλαδή Ο Έλληνας, ήταν Kρητικός ζωγράφος, γλύπτης και αρχιτέκτονας της Ισπανικής Αναγέννησης. Έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μακριά από την πατρίδα του, δημιουργώντας το κύριο σώμα του έργου του στην Ιταλία και στην Ισπανία. Εκπαιδεύτηκε αρχικά ως αγιογράφος στην Κρήτη, που αποτελούσε τότε τμήμα της ενετικής επικράτειας, και αργότερα ταξίδεψε στη Βενετία. Στην Ιταλία επηρεάστηκε από τους μεγαλύτερους δασκάλους της ιταλικής τέχνης, όπως τον Τιντορέττο και τον Τιτσιάνο, του οποίου υπήρξε μαθητής, υιοθετώντας στοιχεία από τον μανιερισμό. Το 1577 εγκαταστάθηκε στο Τολέδο, όπου έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του και ολοκλήρωσε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα του.

Ιταλία

Με δεδομένο πως η Κρήτη ανήκε στην επικράτεια της Δημοκρατίας της Βενετίας, ήταν φυσιολογική η εγκατάστασή του στη Βενετία για τη συνέχιση των σπουδών του. Η ακριβής χρονολογία άφιξής του δεν είναι γνωστή, ωστόσο εκτιμάται πως εγκατέλειψε την Κρήτη το 1567. Έζησε στη Βενετία περίπου μέχρι το 1570 επιχειρώντας να ακολουθήσει τα πρότυπα των καλλιτεχνών που κυριαρχούσαν στη καλλιτεχνική ζωή της πόλης, μεταξύ αυτών ο Τιτσιάνο και ο Τιντορέττο. Την ίδια περίοδο υιοθέτησε την τεχνική της ελαιογραφίας, ζωγραφίζοντας πλέον σε μουσαμά και εγκαταλείποντας το ξύλο. Ένα από τα έργα που αποτυπώνουν τη μετάβαση του Θεοτοκόπουλου από το Βυζαντινό στο Δυτικό ιδίωμα είναι το Τρίπτυχο της Μοντένα (π. 1560-1565), το οποίο περιλαμβάνει στοιχεία εμφανώς εμπνευσμένα από τα πρότυπα που κυριαρχούσαν στην Ιταλία, συνυφασμένα με θέματα επηρεασμένα από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα.

Ισπανία

Το 1577 καταγράφεται η παρουσία του Γκρέκο στην Ισπανία, χωρίς να διαθέτουμε πολλές πληροφορίες για τις δραστηριότητές του την περίοδο 1572-76 στην Ιταλία. Αρχικά εγκαταστάθηκε στη Μαδρίτη και αργότερα στο Τολέδο, πόλη που αποτελούσε τότε θρησκευτικό και πολιτικό κέντρο της Ισπανίας, με περίπου 62.000 κατοίκους το 1571.[16] Εκεί δημιούργησε ορισμένα από τα πιο γνωστά έργα της ώριμης περιόδου του και γνώρισε την καθιέρωση.

Κρήτη και Ιταλία

Στην πρώιμη δημιουργική περίοδο του Γκρέκο ανήκουν τα έργα που φιλοτέχνησε στην Κρήτη και στη Βενετία, για πολλά από τα οποία είναι δύσκολο να καθοριστεί αν ολοκληρώθηκαν στον Χάνδακα ή στην ιταλική πόλη.

Επιλογή έργων

Η Ταφή, 1569, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη

Η εκδίωξη των εμπόρων από το Ναό, 1570, Ουάσινγκτον, National Gallery of Art

Ευαγγελισμός, 1570, Μαδρίτη, Museo Thyssen-Bornemisza

Expolio (Ο διαμερισμός των ιματίων), 1577-79, Τολέδο, καθεδρικός ναός

Η Αγία Τριάδα, 1577, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Ο ιππότης με το χέρι στο στήθος, 1580, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Ο Χριστός φέρων τον Σταυρόν, 1580, Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο

Η ταφή του κόμη Οργκάθ, 1586-88, Τολέδο, Santo Tomé

Σταύρωση, 1588, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη

Προσευχή στον Κήπο των Ελαιών, 1590, Λονδίνο, Εθνική Πινακοθήκη

Οι Άγιοι Ανδρέας και Φραγκίσκος, 1595, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Ο Άγιος Μαρτίνος και ο ζητιάνος, 1597-99, Ουάσινγκτον, National Gallery of Art

Η Βάπτιση, 1597-1600, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Ανάσταση, 1597-1600, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Πεντηκοστή, 1597-1600, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Ο καρδινάλιος Fernando Niño de Guevara, 1600-1601, Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο

Η συναυλία των αγγέλων,1610, Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη

Το Τολέδο στην καταιγίδα, 1604-14, Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο

Λαοκόων, 1610-14, Ουάσινγκτον, National Gallery of Art

Η προσκύνηση των ποιμένων, 1614, Μαδρίτη, Μουσείο του Πράδο

Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%94%CE%BF%CE%BC%CE%AE%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%BF%CF%82

Μαριαλένα Καπαρελιώτη